Wspólna przestrzeń dla innowacji i bezpieczeństwa: V edycja Italian-Polish Aerospace Forum w Warszawie

Już piąty raz odbyło się w Warszawie Italian-Polish Aerospace Forum (Włosko-Polskie Forum Lotnicze) - wydarzenie organizowane przez Ambasadę Włoch w Warszawie, Italian Trade Agency (ITA) w Warszawie oraz Włoską Izbę Przemysłowo-Handlową w Polsce (CCIIP), przy strategicznym partnerstwie firmy Leonardo i wsparciu włoskich i polskich instytucji zajmujących się obronnością, innowacjami, przemysłem oraz badaniami naukowymi.

Forum zgromadziło przedstawicieli instytucji, liderów branży oraz ośrodków badawczych z obu krajów, którzy omawiali perspektywy rozwoju sektora kluczowego dla bezpieczeństwa, innowacyjności i konkurencyjności Europy.

„Również w tym roku Italian-Polish Aerospace Forum potwierdza swój status wyjątkowej platformy gromadzącej przedstawicieli włoskich oraz polskich instytucji i przedsiębiorstw, którzy rozmawiają na temat perspektyw współpracy w tak innowacyjnym sektorze, jakim jest sektor lotniczy i kosmiczny. Wyzwania charakteryzujące obecny kontekst międzynarodowy wymagają holistycznego podejścia do bezpieczeństwa, a synergie między sektorem publicznym i prywatnym mogą przynieść szczególną korzyść sektorowi lotniczemu i kosmicznemu w zakresie tworzenia możliwości rozwoju gospodarczego i technologicznego, odpowiadając jednocześnie na potrzeby naszych społeczności w obszarze bezpieczeństwa” - powiedział J.E. Ambasador Włoch w Polsce Luca Franchetti Pardo.

Sektor lotniczy odgrywa znaczącą rolę w europejskiej gospodarce — generuje miliony miejsc pracy i stanowi istotny element łańcucha dostaw, handlu oraz turystyki. W Polsce rozwijają się zarówno produkcja komponentów i samolotów, jak i nowoczesne centra serwisowe MRO. Równocześnie branża stoi przed ogromnym wyzwaniem dekarbonizacji i wdrożenia zrównoważonych paliw lotniczych (SAF), co staje się jednym z kluczowych kierunków transformacji gospodarczej w UE. Właśnie dlatego podczas tegorocznego wydarzenia poświęconego lotnictwu obecna była prezeska fundacji organizatora Polskiego Kongresu Klimatycznego, aby budować współpracę między sektorem lotniczym a inicjatywami klimatycznymi.

„Wzięłam udział w tym wydarzeniu, ponieważ lotnictwo jest jednym z kluczowych sektorów w procesie zielonej transformacji. Chcemy nawiązać współpracę z partnerami, którzy realnie inwestują w dekarbonizację – od producentów paliw zrównoważonych po firmy technologiczne i serwisowe. Polska ma ogromny potencjał, by stać się częścią europejskiego łańcucha wartości w zielonym lotnictwie, a Kongres Klimatyczny może być platformą, która połączy te działania” – powiedziała Kamila Król, prezeska Europejskiej Fundacji Inwestycji Zrównoważonych, organizującej Polskiego Kongresu Klimatycznego.

Z okazji tego wydarzenia po raz pierwszy w Polsce zaprezentowano kampanię MAECI-ICE „OpportunItaly” (opportunitaly.gov.it) - program akceleracji biznesowej i instrument włoskiego planu działania na rzecz eksportu, promowany przez Italian Trade Agency (ITA) oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Współpracy Międzynarodowej (MAECI). Inicjatywa ma na celu wspieranie rozwoju kontaktów handlowych między zagranicznymi nabywcami, dystrybutorami i przedsiębiorcami a włoskimi firmami poprzez cyfrowe usługi kojarzenia partnerów biznesowych oraz treści skupiające się na strategicznych sektorach „Made in Italy”.

Program wydarzenia dzielił się na dwie główne części z sesją networkingową połączoną z lunchem. Pierwsza część obejmowała trzy panele tematyczne, natomiast druga poświęcona była prezentacjom firm włoskich i polskich oraz spotkaniom typu G2G, G2B i B2B.

Dyskusje panelowe tegorocznego forum skupiły się na trzech kluczowych tematach:

⦁ Potrzeba współpracy w Europie na rzecz wspólnego bezpieczeństwa

W obliczu rosnących napięć geopolitycznych i przyspieszonego tempa innowacji, współpraca transgraniczna w sektorze lotniczo-kosmicznym staje się kluczowa dla wzmocnienia europejskiego bezpieczeństwa zbiorowego. Panel zgromadził przedstawicieli wojska i przemysłu, którzy omawiali, w jaki sposób partnerstwo polsko-włoskie może wspierać rozwój technologiczny, interoperacyjność oraz odporność strategiczną w obszarze obronności i przemysłu lotniczego.

⦁ Nowe wyzwania w domenie kosmicznej: europejska perspektywa

Sesja poświęcona była rosnącej roli przestrzeni kosmicznej jako obszaru podwójnego zastosowania - cywilnego i obronnego. Z jednej strony technologie kosmiczne wspierają obserwację klimatu, monitoring środowiska i globalną komunikację; z drugiej - umożliwiają kluczowe zdolności obronne, takie jak obserwacja satelitarna, bezpieczna komunikacja i rozpoznanie strategiczne. Dyskusja podkreślała znaczenie infrastruktury kosmicznej dla zapewnienia technologicznej autonomii Europy.

⦁ Rola nowych technologii: systemy bezzałogowe, sztuczna inteligencja i cyberbezpieczeństwo

Wojna w Ukrainie uwidoczniła strategiczne znaczenie nowych technologii w nowoczesnych konfliktach oraz podatność infrastruktury cyfrowej na zagrożenia. Jednocześnie sztuczna inteligencja i systemy autonomiczne rewolucjonizują zastosowania cywilne - od monitoringu infrastruktury i reagowania kryzysowego po transport i bezpieczeństwo publiczne. Eksperci wojskowi i przedstawiciele przemysłu omówili, jak wykorzystać potencjał technologii podwójnego zastosowania, zachowując jednocześnie odporność i bezpieczeństwo cyfrowe w erze dynamicznych zagrożeń.

Włochy i Polska podzielają wspólną wizję: wzmocnienia europejskiej suwerenności technologicznej oraz budowy bardziej autonomicznej i zintegrowanej wspólnej obrony. Dwustronna współpraca w sektorze lotniczo-kosmicznym w ostatnich latach znacząco się rozwinęła, czemu sprzyjają zacieśnione więzi gospodarcze oraz wspólny udział w europejskich programach obejmujących obronność, przestrzeń kosmiczną, sztuczną inteligencję i cyberbezpieczeństwo.

Włochy są obecne w Polsce poprzez czołowych przedstawicieli branży, takich jak Leonardo, Avio, Thales Alenia Space i Telespazio - kluczowych partnerów w projektach obejmujących systemy obronne, komunikację satelitarną, napęd i usługi kosmiczne. Jednocześnie polski ekosystem, reprezentowany m.in. przez PGZ, PZL-Świdnik, POLSA oraz Sieć Badawczą Łukasiewicz, stanowi dynamicznie rozwijające się środowisko dążące do konsolidacji krajowej gospodarki kosmiczno-obronnej z silnym komponentem europejskim.

Partnerem strategicznym Forum jest firma Leonardo, która odgrywa znaczącą rolę w międzynarodowych programach o charakterze obronnym i jest zaufanym partnerem technologicznym rządów, agencji obronnych, instytucji i przedsiębiorstw.

„Najlepszym przykładem solidnego zaangażowania Leonardo w Polsce jest wspieranie dynamicznego rozwoju świdnickich zakładów śmigłowcowych. PZL-Świdnik jest strategicznym, przemysłowym partnerem Sił Zbrojnych RP, a będąc częścią Leonardo może rozwijać swoje zdolności przemysłowe w zakresie i tempie, które muszą odpowiadać na pilne i rosnące potrzeby resortu obrony Polski. W ciągu mniej niż dwóch lat produkcja śmigłowca AW149 dla Sił Zbrojnych RP została uruchomiona w PZL-Świdnik; wraz z tym nastąpił szybki przepływ know-how i technologii. Pracownicy polscy szkolili się we Włoszech, budując jednocześnie pierwsze egzemplarze śmigłowców dla Polski. Na tym nie koniec, dalsze inwestycje są prowadzone w Świdniku, aby zwiększyć zdolności produkcyjne, w tym uruchomienie kolejnej linii produkcyjnej - tym razem śmigłowca szkolno-bojowego AW109 TrekkerM, który oferujemy polskiemu wojsku. Te bezpośrednie inwestycje i rozwój lokalnego przemysłu udowadniają solidne partnerstwo przemysłowe, które jest tematem każdego kolejnego Italian-Polish Aerospace Forum, a co roku przecież skala tych bezpośrednich inwestycji jest coraz większa” - powiedział Marco Lupo, prezes Leonardo Poland.

O instytucjonalnym wymiarze i ogólnokrajowej skali współpracy świadczyła natomiast obecność Włoskiej Agencji Kosmicznej (ASI), SACE - wspierającej projekty internacjonalizacji i inwestycji - oraz delegacji regionu Friuli Venezia Giulia, w skład której weszli: Region FVG, Confindustria Alto Adriatico i Maritime Aerospace Renewable Energies Technology Cluster FVG. Wspólna obecność instytucji centralnych, systemu finansowania eksportu oraz partnerów regionalnych wzmocniła model „potrójnej helisy” (instytucje-biznes-badania), sprzyjając integracji łańcuchów wartości w sektorach kosmicznym, lotniczym, stoczniowym i odnawialnych źródeł energii oraz tworząc nowe ścieżki współpracy przemysłowej z polskimi partnerami.

„Włoska Agencja Handlu Zagranicznego (Italian Trade Agency) koncentruje się na umożliwianiu współpracy między włoskimi a polskimi firmami sektora lotniczo-kosmicznego, tworząc ramy dla stabilnych, długoterminowych powiązań przemysłowych i interoperacyjnych rezultatów. W 2024 roku eksport włoskiego sektora lotniczo-kosmicznego osiągnął wartość 6,7 mld euro, a w pierwszej połowie 2025 roku wzrósł o 16%. Dwustronna wymiana handlowa z Polską w tym sektorze wyniosła w 2024 roku 507 mln euro, co oznacza wzrost o 92% rok do roku, potwierdzając solidne podstawy dla wspólnych działań. Prezentujemy 14 włoskich firm obejmujących cały łańcuch wartości - od zaawansowanych systemów, awioniki, usług kosmicznych, kompozytów i robotyki, po MRO - łączących krajowych liderów z wyspecjalizowanymi MŚP. Ta delegacja odzwierciedla innowacyjny, niezawodny łańcuch dostaw o pełnych kompetencjach - od projektowania i prototypowania po kwalifikację i wsparcie eksploatacyjne. Naszym celem jest przekucie tego impulsu w wspólne projekty rozwojowe, transfer technologii, testy i certyfikację, zastosowania danych satelitarnych oraz zintegrowane rozwiązania serwisowe, budując długofalowe partnerstwa przemysłowe między Włochami a Polską, które będą wspierać konkurencyjność i bezpieczeństwo Europy” - powiedział Roberto Cafiero, Dyrektor Italian Trade Agency (ITA) w Warszawie.

Forum odbyło się na tle silnych synergii w dziedzinie przemysłu lotniczego między Włochami a Polską. Włoski przemysł lotniczo-kosmiczny należy do największych na świecie pod względem skali i konkurencyjności. W tym kontekście relacje z Polską nabierają coraz większego znaczenia strategicznego: Włochy są dziś piątym partnerem handlowym Polski w sektorze lotniczo-kosmicznym. Współpraca ta rozwija się wyjątkowo dynamicznie, podkreślając szybkie tempo konsolidacji wymiany przemysłowej napędzanej również przez obecność i synergię krajowych liderów, takich jak Leonardo, Avio czy Thales Alenia Space. Zgodnie z danymi GUS, import z Włoch w 2024 roku wyniósł 260 mln euro, co potwierdza dynamiczny trend wzrostowy i dalsze perspektywy rozwoju. Jednocześnie Polska rozpoczęła szeroko zakrojone programy inwestycyjne mające na celu rozwój krajowego przemysłu kosmicznego, koncentrując się na satelitach i technologiach podwójnego zastosowania. Polska dąży także do uzyskania pozycji lidera w dziedzinie sztucznej inteligencji, opracowując rozwiązania technologiczne, które znajdują zastosowanie w sektorach obronnym i lotniczym.

„Sektor lotniczy pozostaje jednym z najbardziej zaawansowanych obszarów współpracy gospodarczej i naukowej między Włochami a Polską. Na przestrzeni lat nasze Forum stało się kluczowym wydarzeniem w kalendarzu polskiego przemysłu lotniczego, sprzyjając współpracy gospodarczej, instytucjonalnej i technologicznej między Rzymem a Warszawą w jednej z najbardziej strategicznych i przyszłościowych branż. Szczególny nacisk kładzie się na rozwój lokalnych zasobów, gdzie włoskie podejście - oparte na partnerstwie, transferze wiedzy i długofalowej współpracy - doskonale wpisuje się w polską wizję zrównoważonego rozwoju przemysłu” - podsumował Piero Cannas, prezes Włoskiej Izby Handlowo-Przemysłowej w Polsce.

Forum zgromadziło decydentów, przedstawicieli resortów obrony, liderów przemysłu oraz innowatorów technologicznych, tworząc przestrzeń do wymiany poglądów, inicjowania projektów transgranicznych i współpracy badawczo-przemysłowej - wszystko po to, by wspierać rozwój silnego, konkurencyjnego i bezpiecznego europejskiego ekosystemu lotniczo-kosmicznego. W obliczu przyspieszających postępów technologicznych oraz zmieniającej się sytuacji geopolitycznej, wydarzenie to stanowi platformę do umacniania partnerstw kluczowych dla wspólnego bezpieczeństwa Europy, rozwoju technologicznego oraz zrównoważonego wzrostu gospodarczego.

Źródło informacji: Ambasada Włoch w Warszawie